17.01.2017, Saat:19:12
--ENDERUNLU FAZIL--
*Hayatının büyük bölümünü sürgünlerde geçirmiştir.
*Affedilmek için çok sayıda kaside yazmıştır.
-Şiirlerinde yahudilik ve hristiyanlıkla ilgili kavramlara sıkça rastlanır.
Eserleri:
Çenginame: Farklı milletlerden kırkiki erkek köçeğin tasvir edilidiği eser
Divan: Divanında kasideler önemli bir yer tutar.
Feleği öven bir kasidesi vardır. "Felek Methiyesi"
--Enderunlu Fazıl - II mesnevileri--
Defteri-i aşk: Aşk maceralarını anlattığı mesnevisidir. Allahın sıfatlarından peygamberimizden ve III.Selimden bahseder.
Huzanname: Hangi memlekette güzel çoktur ? sorusuna cevap olarak yazmıştır. Ebubekir ratıf efendiye ithaf etmiştir.
Zenanname: Hubanname için teşekkür eden sevgilisinin isteği üzerine yazmıştır. Çeşitli milletlere mensup kadın güzelleri betimlemiştir.
--Nedim - II---
-Ona Taze Zeban ismini takan kişi Salim'dir.
-Nedim'in 19. yydaki en büyük takipçisi "Enderunlu Vasıf"
-Mahallileşme eğiliminin 18.YY'daki en önemli temsilcisidir.
-N.Cemal, Nedimi türk dilinin en büyük şairi sayar.
-Nedim'in şair kimliğinin ortaya çıkmasında "Yahya kemal'in etkisi büyüktür.
Eserleri:
Nedim divanı, Sahaifülahbar (çeviri)
-Mesnevisi hiç yoktur.
-Aynı tarihini hazırlayan çevirmenler arasında Nedimde vardır.
--NEDİM - I --
-asıl adı Ahmet'tir.
-Dedesinden ötürü aldığı takma isim "Mülakkapzade"
-Annesi "Karaçelebizadeler"dendir.
-Uslüp sahibi bir şairdir
'Malumdur benim şühanım,
Mahlas istemez.'
-İstanbul hayatından sahnelerin şiirlerinde yer alması ondaki yerlilik merakının en önemli göstergesidir.
-İlk kasidelerinde NEF'inin etkisindedir.
-Kendini gazelde bakinin mirasçısı sayar
--Çağatay Türkçesi ile eser verenler--
-Şibani Muhammed Han
-Muhammed Salih
-Babür Şah
-Bayram Han
-Ebül-Gazi Bahadır Han
-Mirza Mehdi Han
-Fazlullah Han
--18.YY Edebi şahsiyetleri--
-Nedim
-şeyh galib
-Bursalı ismail beliğ
Halk edebiyatı temsilcileri
-Aşık Ravzi
-Aşık mustafa
19.yy edebi şahsiyetler
-Şinasi
-Ziyapaşa
-Namık kemal
-Ahmet mithat efendi
-Şemsettin sami
-Abdülhak şami
-Abdülhak hamit
-Ahmet vefik Paşa
-Navizade nazım
17.YY Edebi Şahsiyetler
-Nef'i
-Nabi
-Şeyhülislam yahya
-Sabit
-Neşati
-Naili
-Katip çelebi
-Evliya çelebi
17. YY Halk edebiyatı temsilcileri
-Karacaoğlan
-Gevheri
-Aşık ömer
-Aziz mahmud hüdayi (tekke şairi)
-Niyazi-i misri (tekke şairi)
-Kayıkçı kul mustafa
16.yy edebi şahsiyetler
-Fuzuli
-Baki
-Bağdatlı ruhi
-Hayali
-Taşlıcalı yahya
-Zati
-Nevi
-Lami
16.YY Halk edebiyatı temsilcileri
-Bahşi
-Pir sultan abdal
-Ozan
-Kul mehmet
-Öksüz dede
-Köroğlu
--Tekleşme--
-bezzazistan > bedesten
sırr > sir
kullanmak > kulanmak
kettar > keten
eyyam > eyam
kerre > kere
bellüt > pelit
battal > batal
--Ünsüz düşmesi--
kazGan > kazan
alçaKcık > alçacık
yükseKcük > yüksecük
ayın> nane > kabe
şol > şu
derler > deler
yuvarlar > yuvalak
yılan > ilan
yiyirmi > igirmi
--Ünsüz türemesi--
Ön türeme
urmak > Vurmak
İç türeme
fişek > fişeNk
dübelek > düMbelek
mive > meYve
pamuk > pamBuk
tüfek > tüfeNk
bargir > beYgir
--İncelme--
Alınma kelimelerde görülür.
badam > badem
burgir > begir
sais > seyis
heca > hece
--Kalınlaşma--
bilezik >bilazik
debbag > tabak
mesel > masal
isi > ısı
büt > put
--Kısalma--
ahval > ahval
devat > divit
--Ünlü düşmesi--
ısıcak > sıcak
ısıtma > sıtma
aşırı > aşrı
biribiri > birbiri
gezicek > gezcek
boyunuz > boynuz
karanulık > karanlık
mürüvvet > mürvet
--Ünlü türemesi--
-Ön seste
Rum > urum
Rus > urus
fhlamuri > ıhlamur
-İç seste
akl > akıl
feth > fetih
tabl > davul
hasm > hasım
muhr > mühür
fikr > fikir
--Ünsüz değişmesi--
Tonlulaşma
k > g >> kafir > gavur
p >b >> padişah > badişa
t >d >> türlü > dürlü // tabl > davul
Tonsuzlaşma
b >p >> barmak > parmak
z >s zukök >sokak
kelid > kilit
--Ünlü daralması--
dest-gah > dizgah
reaya > riaya
teftik > tiftik
--Düzleşme--
funduk > fındık
cündi > cindi
uhrevi > ahrevi
furun > fırın
--Genişleme--
cihet > cehet
mive > meyve
ığaç > ağaç
mişe > meşe
--Yuvarlaklaşma--
bıçak > buçak
devlet > dövlet
dürbin > dürbün
flamuri > ohlamur
*Hayatının büyük bölümünü sürgünlerde geçirmiştir.
*Affedilmek için çok sayıda kaside yazmıştır.
-Şiirlerinde yahudilik ve hristiyanlıkla ilgili kavramlara sıkça rastlanır.
Eserleri:
Çenginame: Farklı milletlerden kırkiki erkek köçeğin tasvir edilidiği eser
Divan: Divanında kasideler önemli bir yer tutar.
Feleği öven bir kasidesi vardır. "Felek Methiyesi"
--Enderunlu Fazıl - II mesnevileri--
Defteri-i aşk: Aşk maceralarını anlattığı mesnevisidir. Allahın sıfatlarından peygamberimizden ve III.Selimden bahseder.
Huzanname: Hangi memlekette güzel çoktur ? sorusuna cevap olarak yazmıştır. Ebubekir ratıf efendiye ithaf etmiştir.
Zenanname: Hubanname için teşekkür eden sevgilisinin isteği üzerine yazmıştır. Çeşitli milletlere mensup kadın güzelleri betimlemiştir.
--Nedim - II---
-Ona Taze Zeban ismini takan kişi Salim'dir.
-Nedim'in 19. yydaki en büyük takipçisi "Enderunlu Vasıf"
-Mahallileşme eğiliminin 18.YY'daki en önemli temsilcisidir.
-N.Cemal, Nedimi türk dilinin en büyük şairi sayar.
-Nedim'in şair kimliğinin ortaya çıkmasında "Yahya kemal'in etkisi büyüktür.
Eserleri:
Nedim divanı, Sahaifülahbar (çeviri)
-Mesnevisi hiç yoktur.
-Aynı tarihini hazırlayan çevirmenler arasında Nedimde vardır.
--NEDİM - I --
-asıl adı Ahmet'tir.
-Dedesinden ötürü aldığı takma isim "Mülakkapzade"
-Annesi "Karaçelebizadeler"dendir.
-Uslüp sahibi bir şairdir
'Malumdur benim şühanım,
Mahlas istemez.'
-İstanbul hayatından sahnelerin şiirlerinde yer alması ondaki yerlilik merakının en önemli göstergesidir.
-İlk kasidelerinde NEF'inin etkisindedir.
-Kendini gazelde bakinin mirasçısı sayar
--Çağatay Türkçesi ile eser verenler--
-Şibani Muhammed Han
-Muhammed Salih
-Babür Şah
-Bayram Han
-Ebül-Gazi Bahadır Han
-Mirza Mehdi Han
-Fazlullah Han
--18.YY Edebi şahsiyetleri--
-Nedim
-şeyh galib
-Bursalı ismail beliğ
Halk edebiyatı temsilcileri
-Aşık Ravzi
-Aşık mustafa
19.yy edebi şahsiyetler
-Şinasi
-Ziyapaşa
-Namık kemal
-Ahmet mithat efendi
-Şemsettin sami
-Abdülhak şami
-Abdülhak hamit
-Ahmet vefik Paşa
-Navizade nazım
17.YY Edebi Şahsiyetler
-Nef'i
-Nabi
-Şeyhülislam yahya
-Sabit
-Neşati
-Naili
-Katip çelebi
-Evliya çelebi
17. YY Halk edebiyatı temsilcileri
-Karacaoğlan
-Gevheri
-Aşık ömer
-Aziz mahmud hüdayi (tekke şairi)
-Niyazi-i misri (tekke şairi)
-Kayıkçı kul mustafa
16.yy edebi şahsiyetler
-Fuzuli
-Baki
-Bağdatlı ruhi
-Hayali
-Taşlıcalı yahya
-Zati
-Nevi
-Lami
16.YY Halk edebiyatı temsilcileri
-Bahşi
-Pir sultan abdal
-Ozan
-Kul mehmet
-Öksüz dede
-Köroğlu
--Tekleşme--
-bezzazistan > bedesten
sırr > sir
kullanmak > kulanmak
kettar > keten
eyyam > eyam
kerre > kere
bellüt > pelit
battal > batal
--Ünsüz düşmesi--
kazGan > kazan
alçaKcık > alçacık
yükseKcük > yüksecük
ayın> nane > kabe
şol > şu
derler > deler
yuvarlar > yuvalak
yılan > ilan
yiyirmi > igirmi
--Ünsüz türemesi--
Ön türeme
urmak > Vurmak
İç türeme
fişek > fişeNk
dübelek > düMbelek
mive > meYve
pamuk > pamBuk
tüfek > tüfeNk
bargir > beYgir
--İncelme--
Alınma kelimelerde görülür.
badam > badem
burgir > begir
sais > seyis
heca > hece
--Kalınlaşma--
bilezik >bilazik
debbag > tabak
mesel > masal
isi > ısı
büt > put
--Kısalma--
ahval > ahval
devat > divit
--Ünlü düşmesi--
ısıcak > sıcak
ısıtma > sıtma
aşırı > aşrı
biribiri > birbiri
gezicek > gezcek
boyunuz > boynuz
karanulık > karanlık
mürüvvet > mürvet
--Ünlü türemesi--
-Ön seste
Rum > urum
Rus > urus
fhlamuri > ıhlamur
-İç seste
akl > akıl
feth > fetih
tabl > davul
hasm > hasım
muhr > mühür
fikr > fikir
--Ünsüz değişmesi--
Tonlulaşma
k > g >> kafir > gavur
p >b >> padişah > badişa
t >d >> türlü > dürlü // tabl > davul
Tonsuzlaşma
b >p >> barmak > parmak
z >s zukök >sokak
kelid > kilit
--Ünlü daralması--
dest-gah > dizgah
reaya > riaya
teftik > tiftik
--Düzleşme--
funduk > fındık
cündi > cindi
uhrevi > ahrevi
furun > fırın
--Genişleme--
cihet > cehet
mive > meyve
ığaç > ağaç
mişe > meşe
--Yuvarlaklaşma--
bıçak > buçak
devlet > dövlet
dürbin > dürbün
flamuri > ohlamur