10.11.2017, Saat:01:13
Bilgi Toplumu Ve E-Devlet
4.Ünite
E-DEVLET TARİHÇESİ
1986 Yılında Amerika Birleşik Devletlerinde, İlk Çevrimiçi Bağlantı Sistemi Amerikan Ulusal Bilim Vakfı Tarafından Kullanılmıştır. İnternetin Topluma Açık Hale Gelmesi, İlk Çevrimiçi Bağlantıdan 3 Sene Sonra 1989 Yılında Olmuştur.
1991 Yılında İnternette Ticari Gelişmeler Oluşturmaya Başlamışlardır. Dünyada E-Devlet Uygulamaları, 1991 Yılının Başlarında ABD’nin Ulusal Performansının Gözden Geçirilmesi Bilgi Teknolojisi Raporunda Yer Alan Bir Bilgiye Göre, “Elektronik Bankacılık” Yönetimiyle Başlamıştır. 1993 Yılında Amerika Birleşik Devletleri, E-Devlet Kavramını Somutlaştırmıştır.
E-Devlete Giden Yolda Bugüne Kadar Kaydedilen Aşamaları Şu Şekilde Özetlemek Mümkündür
Aşama 1: İnternetin Bilgi Paylaşımı Amacıyla Kullanılması (1993-1998)
Aşama 2: Online Olarak İşlem Yapılması Ve Hizmet Sunulması
Aşama 3: Web Sitelerinin Bütünleşmesi (2001- )
Amerika Birleşik Devletleri (ABD)
Amerika İnternet Kullanıcıları Bakımından Dünyanın En Gelişmiş Ülkeleri Arasında Yer Almaktadır. 1993 Yılında Başlatılan Tüm Kamu Hizmetlerinin Tek Bir Yerden Çevrim İçi Sunulmasını Hedef Olarak Belirleyen “Access America” E-Devlet Programı İle Çalışmalar Başlamıştır. 2003 Yılına Kadar Tüm Kamu Hizmetlerinin Tek Bir Portal Altına Yerleştirilmesi Hedeflenmiş, Bu Program Çerçevesinde Firstgov Adlı Bir İnternet Portalı Planlanmış Ve 2001 Yılında Faaliyete Geçmiştir.
Kanada
Kanada’da İnternet Kullanımı Açısından En Yüksek Orana Sahip Ülkeler Arasındadır. 1980’li Yılların Sonunda Kanada Çevrimiçi E-Devlet Programını Uygulamaya Sokmuştur. 1980’li Yılların Sonunda Kanada Çevrimiçi E-Devlet Programını Uygulamaya Sokmuştur. 1999 Yılının Sonlarına Doğru, Kamu Kurumlarında Yer Alan Kütüphane Ve Okulları İnternet Erişimiyle Tanıştıran Ülkedir Schollnet Ve Librarynet Projeleriyle Bunu Başarmıştır.
Ağ Ortamından Vatandaşların Aldığı Hizmetler Genel Olarak Şu Şekildedir:
• Devletin Finansal Yardım Programları Hakkındaki Her Türlü İşlem Ağdan Yapılabilmektedir.
• Belirli Şirketlerin Mal Ve Hizmet Vergileri İle Satış Vergilerini İnternet Üzerinden Beyan Etmesini Sağlayan Bir Hizmet Ağdan Verilmektedir,
• Ağ Ortamında Şirketlerin Kurumsal İşlemleri İle İlgili Olarak Beyan, Bilgi Verme, İstatistik Gönderme, Danışmanlık Sağlayan Hizmetler Ağdan Verilmektedir.
• Özel Hak Ve Kazanımlar Hakkında Genel Bilgi Edinilmesini Sağlayan Bir Sitenin Hizmet Vermektedir.
• Vergi Beyanları Web Üzerine Verilmektedir.
• Özel Sektör Şirketlerinin Kuruluştan Başlamak Üzere İş Genişletme, Yeni Pazara Girme, Şirketleşme, Tasfiye Gibi İş Hayatı İle İlgili Olarak Bilgi Alabilecekleri Bir Portal Hizmet Vermektedir.
Singapur
Singapur, 1980 Yılında Ulusal Bilgisayarlaşma Komitesi’ni Kurarak, Sistematik Ve Planlı Bir Şekilde Bilişim Teknolojilerini Ülke İçinde Yaygınlaştırmıştır.
Singapur Tek-Duraklı Vatandaş Portalı İle Aşağıdaki İşlemler Yapılabilmektedir.
• Yaşamın Çeşitli Safhalarında Hangi Süreçlerin Bilinmesi Ve Uygulanması Gerektiği,
• Daha Geniş Ve Detaylı Bilgi İçin Nereye Ve Kime Başvurulması Gerektiği,
• Çeşitli Online Hizmetler,
• Ticari İşletmelerin Hizmetleri İle İlgili Bilgiler.
İngiltere
İngiltere’de E-Devlet Konusunda Öncü Sayılabilecek İlk Çalışmalardan Biri 1998 Yılının Aralık Ayında Sanayi Ve Ticaret Bakanlığı Tarafından Yayınlanan “Rekabetçi Geleceğimiz- Bilgi Yönelimli Ekonomiyi Kurtarmak” Adlı Rapordur.
Bu Raporda Devlete Bir Takım Stratejik Görevler De Yüklenmektedir. Bu Görevler Kurumsal Anlamda Destek Ve Kurumsal Anlamda Dönüşüm Olarak İkiye Ayrılmıştır.
İlkinde, Devletin E-Ticaret Yapmak İsteyen Firmalara Gerekli Olan Teknik, Finansal Ve Yönetsel Desteği Vermesi Söz Konusu
İken, İkincisinde, Devletin, Organizasyonun İşleyiş Şeklini Modernize Etme Gibi Bir Sorumluluğu Vardır
Danimarka
Danimarka Açısından E-Devlet Yapısına Geçişte İki Önemli Program Başlatılmıştır
1) Hükümet Tarafından 2000 Tarihinde Hazırlanan Danimarka İnternette (Denmark On The Internet) Planı Çerçevesinde E-Devlet Ve Bilgi Toplumuna Geçiş Sürecinde Kamu Sektörünün Öncü Rol Oynaması Gerektiği Belirtilmiştir.
2) Danimarka’da 2001 Yılında Başlatılan E-Devlet Projesi (Project E-Government) Merkezi Hükümet, Yerel Yönetimler Ve Sivil Toplum Kuruluşlarının İşbirliği İçinde Ortak Karar Alma Mekanizmaları Ve Kamu Yönetimi İçin E-Devlet Uygulamalarını Geliştirmek Ve Uygulamaya Sokmak Hedeflenmiştir.
Fransa
Fransa’da E-Devlet Çalışmaları 1998 Yılında Başlatılmıştır. E-Devlet Çalışmalarını Koordine Etmek Üzere MTIC Ve DIRE Birimlerini Kurulmuştur.
İrlanda
1999 Yılında Yürürlüğe Giren Planla, Somut Hedeflere Bağlanmıştır.
Japonya
Japon Hükümeti 21 Ocak 2001 Yılında E-Japonya Planını Kamuoyuna Açıklamıştır. Japonya E-Devleti Hayata Geçirmek İçin Belirlediği Öncelikleri, Plana Şu Şekilde Yansıtmıştır:
Geniş Anlamda Bir Birlik Sağlanarak İş Dünyasının Ve Yurttaşların Büyük Bir Bölümü E-Devlet Uygulamalarından Yararlanır Hale Gelmelidir. 2003 Mali Yılı Sonunda Japonya’da Tüm İdari İşlerde Kâğıt Tabanlı İşlemenin Ortadan Kaldırılması
Hedeflenmektedir.
Tüm Bu Hedefler Doğrultusunda Yapılacak İşler De Şu Şekilde Sıralanmaktadır:
• Kamu Yönetiminin Merkezi Ve Yerel Düzeyde Web Tabanlı Olmasının Sağlanması,
• Devletin Özel Sektörle Olan İlişkilerinin Web Tabanlı Olmasının Sağlanması,
• Internet Aracılığıyla Kamusal Bilgilerin Yayınlanması Ve Kullanımının Desteklenmesi,
• Yerel Yönetimlerin E-Dönüşümü Gerçekleştirebilmeleri İçin Desteklenmesi.
Malezya
Malezya Hükümeti, İnternetin Hayata Geçtiği 1990 Yılının Başında Vision 2020 Projesi İle E-Devleti Hayata Geçirmeyi Ve Bilgi Toplumuna Giden Yolda İlerlemeyi Amaçlamıştır. Merkezi Hükümet Portalı Ve Malezya Sağlık Hizmeti Linki Medical
Subject Headings (MCSL) Tüm Çevrimiçi Devlet Kurumlarına Erişimini Sağlamaktadır.
Meksika
Güven Ortamının Yaratılmasında En Büyük Faktörlerden Biri E-Mexico Projesidir. Bu Projeyle Birlikte, Halkın Karar Alma Mekanizmalarına Dâhil Edilmesi Sağlanmıştır. Meksika Hükümetinin İlk Girişimi Başkanlık Ofisi Tarafından Geliştirilen Mexico On-Line
Brezilya
Brezilya, 2001 Yılında Kamu Hizmetlerini Elektronik Ortama Taşıyarak, Yeni Yapılanmaya Başlamış Ve Geleneksel Yönetimden E-Devlet Yönetimine Geçiş Sürecine Girmiştir. Brezilya Federal Hükümeti İnternette Sunduğu Hizmetlerin Tamamına Yakınını
Brasil Portalında Birleştirmiştir.
Bulgaristan
1997 Yılında, Bulgaristan’da Bilgi Toplumu Ve E-Devlet Çalışmaları Başlamıştır. Bulgaristan 1997-2001 Yılları Arasında
Gerekli Stratejik Planlamayı Yapmış, Bunları Vatandaşlarıyla Paylaşıp Uygulama Aşamasına Geçmiştir. Bu Stratejik Planlama Sırasıyla, (1) Bilgi Toplumunun Gelişimi İçin Strateji Belgesi, (2) İleri Teknoloji Aktivitelerin Bilişimi İçin Strateji Belgesi, (3) E-Ticaret İçin Ulusal Strateji Belgesi, (4) Bulgaristan’da Bilgi Toplumunun Gelişimi İçin Ulusal Program, (5) Küçük Ve Orta Ölçekli İşletmelerin Gelişimini Desteklemek İçin Ulusal Program Ve Kamu Eğitim Alanında Bilişim İletişim Teknolojileri Uygulamaları İçin Sektör Programları Gibi Belgeler İle Yapılmıştır.
İsveç
İsveç’te, 1998’de Kamu Yönetiminde Bilgi Teknolojileri Aracılığıyla Modernizasyonu Sağlamayı Amaçlayan “Kamu Hizmetlerinde Merkezi İdare Yönetimi” Adlı Strateji Tanıtılmıştır. 1999’da İsveç’i Bilgi Toplumunun Lideri Yapmaya Yönelik “Bilgi Toplumu Girişimi” Hükümetçe Benimsenmiştir. Yine 1999 Baharında İsveç Hükümeti “Demokrasinin Hizmetinde Bir Kamu Yönetimi” Başlıklı Eylem Planını Hayata Geçirmiştir.
İtalya
İtalya’da 2002 Yılında Değişim Ve Teknoloji Bakanlığı Tarafından Bilgi Toplumunun Gelişimi Kılavuzunda E-Devlet Çerçevesi Belirtilmiştir.
Çek Cumhuriyeti
Belçika
Belçika 2009 Yılında Ulusal E-Kimlik Programı İçin Akıllı Kart Hazırladığını Duyurmuştur.
Hindistan
Hindistan Bilgi Teknolojisinde En İleri Ülkelerden Biridir. 1990’lı Yıllardan İtibaren Hindistan Yazılımdaki Yatırım Ve Atılımlarıyla, Dünyanın En Hızlı Büyüyenleri Arasında Yer Almıştır.
Dubai
Dubai E-Devlet Portalı Dört Kısımdan Oluşmaktadır.
1. On-Line Hizmetler: İdari Bölümlere Ve Hizmetlere (Kredi Kartlarını Yenileme, Para Cezası Ödeme, Ehliyet Alma Vb.) Erişim.
2. Dubai’ De Yaşam: Dubai’ De İkamet Edenlerin Kamu Kurumlarıyla İşlem Yapmaları Ve İletişim Kurmalarını,
Ülkeyi Ziyaret Edenlerin Dubai’deki Hizmetler Ve Önemli Organizasyonlar Hakkında Bilgi Almalarını Sağlar.
3. Dubai’yi Ziyaret: Dubai’deki Aktiviteler Hakkında Güncellenmiş Bilgileri İçerir.
4. Dubai’de İş: Tacirler, Yatırımcılar Ve Şirketlere Sağlanan İmkânlar Ve Ticari İşletmeler Hakkında Bilgi Verir.
Güney Kore
Günümüzde Güney Kore Devletince Uygulamaya Konulan Devlet Elektronik Ticaret Tedarik Sistemi E-Devlet
Uygulamalarında En İyi Örnektir. E-Devlet Çalışmalarından Birini Eylül 2002’de Uygulamaya Geçirmiştir. Kullanılmaya
Başlanan Bu Sisteme “Devlet Elektronik Tedarik Sistemi (Geps)” Adı Verilmiştir.
Not: Güney Kore’de Kullanılan E-Devlet Uygulamasıdünya’da Ki En İyi Örneklerinden Biridir.
Afrika Kıtası’nda E-Devlet Uygulamaları
Avustralya
Avustralya E-Devlet Hizmetlerinin Gelişimine Öncelik Eden Ve Yıllardır Bu Konuda Diğer Ülkelerce Örnek Alınan Bir Ülkedir.
2001’den Beri Tüm Hizmetleri On-Line Sunma Hedefine Ulaşmak İçin Kapsamlı E-Devlet Politikaları Oluşturmuştur. E-Devlet
Vizyonu Kasım 2002’de İletişim, Bilgi Teknolojisi Ve Sanat Bakanlığı Tarafından Başlatılmıştır.
Yeni Zelanda
Yeni Zelanda Devleti, E-Devlet Uygulamalarının Yaygınlaştırılması Ve Demokratik Paylaşımının Artırılması Amacıyla 4 Adım
Belirlenmiştir.
1. Vatandaşlar Öneri Ve Yorumlarını Kolaylıkla Devlete İletebilecekler.
2. Devlet Kurumlarından Daha İyi Hizmet Alabilecekler.
3. Tüm Devlet Kurumlarının, Elektronik Ortamda Birbirleriyle Bağlanması Sonucu Daha Entegre Bilgilere Erişilecek.
4. Vatandaşlar Güncel Olarak Kanunlar, Düzenlemeler Ve Hizmetler Hakkında Ayrıntılı Bilgi Alabileceklerdir.
E-AVRUPA
Avrupa Birliği (AB), İncelemeler Yaparak İnternet Ve Bilişim Teknolojilerinin İlerlemenin, E-Devlet Uygulamalarına
Geçmek İçin Önemli Olduğuna Karar Verilmiştir. Bu Planının Amacı, Kamu Kuruluşlarının Kendi Aralarında Daha Etkin Ve Verimli
İşler Yapabilmek Ve Vatandaşa Yönelik Hizmet Ve Kurulan İlişkilerde Gelişme Ve İlerleme Sağlanmaktır. Komisyon,
E-Avrupa’nın İlk Aşaması Olan E-Avrupa 2002 Eylem Planının Taslağını 24 Mayıs 2000 Tarihinde Tamamlamıştır. Avrupa
Komisyonu, 24 Mayıs 2000’de E-Avrupa Girişimi Taslak Eylem Planını Kabul Etmiştir. 19-20 Haziran 2000’deki AB
Zirvesinde E-Avrupa Girişimi Eylem Planı Resmen Kabul Edilmiştir.
E-Avrupa Girişiminin Eylem Alanları Dört Önemli Kısımda Toplanmıştır. Bunlar, Araştırmacılar Ve Öğrenciler
İçin Daha Ucuz Ve Daha Hızlı İnternet, Güvenli Ağlar Ve Akıllı Kartlar; Avrupa Gençliğinin Sayısal Çağa
Hazırlanması, Bilgiye Dayalı Ekonomide İş Gücü Ve Herkesin Bilgiye Dayalı Ekonomiye Katılımıyla İnsan
Kaynağına Yatırım; İnternet Kullanımına Özendirilmesi, E-Ticaretin Hızlandırılması Ve Kamu Hizmetlerine
Elektronik Erişimi Ve Etkileşimi, Çevrimiçi Sağlık, Küresel Ağlar İçin Avrupa Sayısal İçeriği Ve Akıllı Ulaşım
Sistemleridir.