Dil nedir?
-Diller siyasel güçler tarafından ulus ve kimlik insasında ülkelerin kimliklerin yeniden biçilendirilmesinde kullandığı en önemli araçtır.
*Ölçünlü, ölçün Fransıca "Standart" sözcüğünün öz Türkçe karşılığıdır.
Dil bilimcileri;
-Anlamaya ve açıklamaya odaklı olduklarından berimleyici dil bilgisini,
Dili öğretenlerse;
Öğretim için dilin farklı düzeydeki işleyişiyle ilgili kuralları ön plana çıkarmak zorunda olduklarından kuralcı dil bilgisini tercih ederler.
Bilimsel bakımdan dilin özellikleri
- Dil bir sistemdir
- Dilin temeli sestir, doğal olarak sözlü anlatım aracıdır.
- Dilde nedensizlik ilkesi esastır
- İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur.
- Dilin üretim yetkisi sınırsızdır.
- Her dil ait olduğu toplumun ihtiyaclarına cevap verecek yeterliliktedir.
- Dil toplumsal katmanlara göre değişir.
- Dil öğrenilen değil, edinilen kuşaktan kuşağa aktarılan sistemdir.
- Dil toplumsal, ulusal kurumdur.
- Dil insanı konu alan her bilim dalıyla yakından ilgilidir.
- Dil hem araç hem malzemedir.
- Diller arasında benzerlik ve ortaklık olabilir
-Kopyalama: Başka dildeki sözcüklerin başka bir dile dahil edilmesi.
*Dünyanın en eski dilinin Frigce olduğu savunulmuştur.
*Bilinen en eski yazılı belge Irak'da (Kış tableti)
Tekköken kuramı: Dillerin tek ana dilden geliştiğini ileri süren
Çokköken kuramı: Dillerin farklı dillerden yada kaynaklardan geldiği
Telegrafik konuşma: İki kelime
--Dil türleri--
Ana dil: insanın bebeklik döneminden itibaren birlikte olduğu kişilerden öğrendiği dil
Diyolekt(Lehçe): ortak bir dilden gelişen benzer diller
Ev dili ve ölçünlü dil: Siyasal coğrafyadaki değişkelerin üzerinde ortak anlaşma racı olarak kullanılır.
Yazı dili ve sözlü dil: Edeb dil
Argo ve jorgan: Belirli yerel, toplumsal ve mesleki gruplara özgü düşük statülü bir dil
İzole dil: Herhangi bir dil ailesi içinde yer almayan dil.
Devlet dili: Devlet yönetiminde kamu alanında yasal ve zorunlu olarak kullanılması gereken dil
Resmi dil: Bir ülkenin tamamında veya bir bölgesinde yönetim dili olarak kullanılan dil
*Avrupa birliğinin > 23 Resmi ve çalışma dili vardır.
Ulusal dil: Bir ülkenin nufusunun cogu tarafından konuşulan dil
Bölgesel ve bölgesel olmayan diller: Bölgesel dil: Bir ülkede genellikle belirli bir bölgede farklı gruplar tarafından kullanılan dil
Bölgesel olmayan dile örnek > Yidişçe
Yerli azınlık dili aynı siyasi ve ulusal çevrede genellikle belli bir bölgede tarihin en eski dönemlerinden beri farklı dil kullanılan topluluk dili;
*Rumeli türkçesi
*Kırım türkçesi
*Gogcuzsa yerli azınlık dilidir.
Göçmen azınlık dili: Farklı coğrafyalara göç edenlerin konuştuğu dil.
*Avrupa gçömen ttürk azınlıkların konuştuğu Türkçe'nin hiçbir resmi statüsü yoktur.
Uluslararası dil(Küresel, ortak): Ticaret, bilim, diplomasi, eğitim vb. amaçlarla farklı ülkelerdeki dillerin konusurları tarafından ortak anlaşma aracı olan dildir > İngilizce
Çalışma dili: Uluslararası bir kurum veya kuruluşta faaliyetlerin yürütülmesinde kullanılan dil
Yapay diller: İletişim engellerini ortadan kaldırmak amacıyla kurulan ortak dil
--Dillerin sınıflandırılması--
Sınıflandırma ölçütleri, dillerin tarihsel gelişimlerine ve diller arasındaki ilişkilere dayalıdır..
--Kullanılan Yöntemler--
Köken sınıflandırılması (Genetik sınıflandırma): Çeşitli dillerin ortak bir ana dilden türediği esasına dayanır.
Yapı bakımından sınıflandırma: Dil türlerini ayırmak üzere bilimsel veya söz dizimsel simgeler kullanılır.
Köken bakımından dünya dilleri;
Afraasyo (Hami semi) Dilleri (Kuzey afrika, günay batı asya)
Afraasya dilleri,
-Sami dilleri
-Çad dilleri
-Berber dilleri
-Kuşi dilleri
-Orna dillerinden oluşur
*Sami dillerinin en önemlisi Arapçadır.
*Bu dil ailesinin en önemlilerinden biri de Yunan dili İbranice'dir.
Altay Dilleri: Moğol dilleri ve Monçu Tunguz dillerinden oluşur.
*Bağımsız Diller, Arnavutça, Yunanca, Ermenice
*Dillerden en fazla konuşur sayısı: Hint Avrupa dilleri
*En çok anadil konusuruna sahip dil "Çince"
Yapı bakımından dünya dilleri: Bitişken (Eklemeli), Bükümlü (çekimli), yalınlayan diller.
-Bitişken (Eklemeli) diller: Gövdelerin sonuna yeni sözcükler yapan ekler.
*Türkçe yalnızca sondan eklemeli bir dildir.
Avrupa'da konuşulan Ural-Altay dilleri
-Türkçe, -Goguzca
-Fince, - Tatar türkçesi
Kıpçak türkçesi: Kazakça karakolpoça, Nogay'ın bağlı bulunduğu dil.
Uygu türkçesi: Özbekçe, salırca
Sibirya türkçesi, tuvaco, tofaca, yenisey
Cevapla
