- Kayıt Tarihi:
- 31.07.2014
- Cinsiyet :
- Bay
- Okulu :
- Anadolu Aöf
- Bölümü :
- Kamu Yönetimi
- Konum:
- Ankara
Noterliğin tanımını yapmak
Noterlik esas olarak 18 Ocak 1972’de kabul edilen, 5 fiubat 1972 yılında Resmi Gazetede yayınlanan 1512 Sayılı Noterlik Kanunu’nda tanımlanmış ve düzenlenmiştir. Noterlik Kanunu’nun 1 inci maddesinde, “Noterlik bir kamu hizmetidir” denilerek Noterliğin kamusal yönü ortaya konulmuştur. Kanun 1 maddesinin ikinci cümlesinde noterlerin görevlerinin genel çerçevesini çizmektedir. Kanun 1 maddesinin ikinci cümlesinde “Noterler, hukuki güvenliği sağlamak ve anlaşmazlıkları önlemek için işlemleri belgelendirir ve kanunlarla verilen başka görevleri yaparlar.” tanımı yer almaktadır. Noter hukuki güvenliği sağlamak ve hukuki anlaşmazlıkların doğumunu önlemek amacıyla kamusal yetki kullanan serbest meslek erbabıdır. Noterliğin kuruluşu ve yetki çevresini açıklamak
Noterlik Kanunu’nun 2 nci maddesinin birinci fıkrasına göre; “Her asliye ve münferit sulh mahkemesinin bulunduğu yerde, o mahkemenin yargı çevresindeki noterlik işlerini görmeye yetkili olmak üzere bir noterlik kurulur.” Noterlik kurulması Adalet Bakanlığı’nın yetkisindedir. Bakanlığın farklı zamanlarda çıkardığı genelgelere göre, bir noterlik işleminin herhangi bir yer noterliğinde yapılabilmesi için, işlemin taraşarından en az birinin ilgili noterliğin yetki çevresi içinde oturması veya işyerinin bulunması ya da işlemin aynı sınırlar içinde yapılacak bir işe ait olması gerekmektedir. Noterliğin hukuki niteliğini açıklamak
Noter bir kamu hizmetini yerine getirir. Bir hizmetin kamu hizmeti sayılması için hizmetin kamuya yönelmiş olduğunun siyasal organlarca kabul edilmesi yani diğer bir ifadeyle kamuya yararlı olması ve kamu kuruluşlarınca veya ilgili kamu kurumunca denetlenen özel kişilerce ifa edilmesi gerekir. Noterler, mesleki faaliyetlerini, tüzel kişiliği haiz kamu kurumu niteliğinde mesleki kuruluşlar olan Noterler Birliğinin denetim ve gözetimi altında sürdürürler. Noterlik mesleği bir serbest meslektir. Serbest meslek sermayeden ziyade şahsi emeğe, bilimsel ve mesleki bilgiye ve uzmanlığa dayanan, ticari özellik taşımayan, serbest meslek erbabının iş yaptırana tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılan faaliyet olarak tanımlanabilir. Ancak, noterliğin sıradan bir serbest meslek olduğunu söylemek de doğru olmaz. Çünkü noterler her ne kadar serbest meslek olarak kabul edilseler de istedikleri yerde iş göremez, istedikleri ücret iş yapamaz, ücrette pazarlık edemez, kendilerine ait ücretten indirimde bulunamaz ve reklâm yapamazlar. Noterlerin gerek mesleki gerek ise özel hayatlarına ilişkin ciddi sınırlamalar getirilmiştir. Noterliğe kabul ve giriş koşullarını açıklamak
Noterliğe giriş ve kabul koşulları şunlardır;• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
• 21 yaşını bitirmiş ve 40 yaşını doldurmamış olmak,
• Türk hukuk fakültelerinin birinden mezun olmak veya yabancı bir memleket hukuk fakültesinden mezun olup da, Türkiye hukuk fakülteleri programlarına göre noksan kalan derslerden başarılı sınav vermiş bulunmak.
• Kesinleşmiş bir kararla yüz kızartıcı bir suçtan veya ağır hapsi gerektiren bir cürümden mutlak olarak yahut kasti bir cürümden bir sene veya daha fazla hapis cezası ile hüküm giymiş olmamak,
• Devlet memurluğuna atanmaya engel bir mahkûmiyeti bulunmamak,
• Kesinleşmiş bir ceza veya disiplin kararı sonucunda hâkim, savcı, memur yahut avukat olmak niteliğini kaybetmiş bulunmamak,
• Noterlik mesleğine yaraşmayacak tutum ve davranışları çevresince bilinmiş olmamak,
• Noterlikle ve noter stajyerliği ile birleşemeyen bir işle uğraşmamak,
• Mahkeme kararı ile kısıtlanmış olmamak,
• İflas etmiş ise itibarı iade edilmiş olmak, (Hileli ve taksirli müşisler itibarları iade edilmiş olsa bile kabul olunmazlar).
• Hakkında aciz vesikası verilmiş ise bunu kaldırmış bulunmak.
• Noterlik görevini devamlı ve gereği gibi yapmaya engel vücut veya akılca malul olmamak,
• Staj yapılacak yerde ikametgâhı bulunmak
Noterlik Dairesinin yapısı ve faaliyetlerini açıklamak
Noterliğin sürekli faaliyet gösterdiği ve noter çalışma makamı ile servisler, bekleme ve arşiv bölümlerinden oluşan noterlik dairesi, resmi daire sayılır. Noterlik dairesi aşağıdaki dört bölümden oluşur: Noter Çalışma Makamı; Servisler Bölümü; Bekleme Bölümü ve Arşiv Bölümü. Noterlik dairesinde Yevmiye Defteri, Emanet Defteri, Tescil Defteri, Muvazene Defteri, Değerli Kâğıt Defteri, Teftiş Defteri ve benzeri defterler bulunur. Noterlik dairesinde çalışan temel görevli noter ve varsa stajyerdir. Bunun yanında noterlik personeli de noterlik dairesi çalışanlarının önemli bir kesimini oluşturur. Noterlik Kanunu’nun 42 inci maddesinin birinci fıkrası gereğince, noterin emri altında noterlik dairesinde çalışan katip ve hizmetlilere noterlik personeli adı verilir. Noter Odalarının yapısı ve işleyişini belirlemek
Noter odaları, Türkiye Noterler Birliği’nin mahalli organlarıdırlar. Noter odalarının, kuruluş amaçları ve kanunda belirtilenler dışında faaliyet göstermesi yasaktır. Her noter bölgesi içindeki noter odasına kayıt olmaya mecburdur. En az üç veya daha fazla noterlik bulunan belediye sınırları içinde bir noter odası kurulur. Noter odaları; başkan, yönetim kurulu ve genel kuruldan meydana gelir. Noter odalarının görevleri genel olarak şunlardır:• Noterlik mesleğinin gelişmesi için gereken tedbirleri almak,
• Noterlere kâtip, kâtip adayı ve hizmetliler arasındaki hizmetle ilgili anlaşmazlıkları, ilgililerden birinin başvurması üzerine çözümlemeye çalışmak,
• Açılacak noterliklerin yerinin tespitinde ve mevcut bir noterliğin yerinin değiştirilmesinde Adalet Bakanlığına düşüncesini bildirmek,
• Noterlik dairesinin iç düzeninin yönetmelik hükümlerine uygunluğunu temin etmek için yardımlarda bulunmak,
• Ölen noterin mirasçılarının haklarını korumak bakımından noterlik dairesinin devir ve tesellümünde gereken tedbirlere başvurmak,
• Türkiye Noterler Birliği Kongresine delege göndermek,
• Türkiye Noterler Birliğinin vereceği görevleri yapmak,
• Kanunlarla verilmiş diğer görevleri yapmak.
Türkiye Noterler Birliği tüzel kişiliği haiz kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşu olup, merkezi Ankara’dadır (NK. m. 163,I). Noterler, birliğin tabii üyeleridir. Yaş tahdidi nedeniyle meslekten ayrılan noterler, birliğin fahri üyesi olurlar. Birlik Protokol kurallarına uygun olarak resmi törenlere katılır. Türkiye Noterler Birliği’nin görevleri şunlardır:• Meslektaşlar arasında birlik ve yardımlaşmayı sağlamak
• Mesleğin gelişmesi için kitap ve dergi yayınlamak, konferanslar düzenlemek, milletlerarası toplantılara katılmak ve sair gerekli çalışmalarda bulunmak
• Noter kâtiplerini yetiştirmek için kurslar açmak
• Noterliği ilgilendiren konularda görüşünü yetkili mercilere kendiliğinden veya istek üzerinden bildirmek
• Uyulması zorunlu meslek kurallarına tespit ve tavsiye etmek
• Noter ve kâtiplerine, yönetmelikte gösterilecek belirli bir süre ve tutarda borç para vermek
• Üyelerinin ev sahibi olmaları, çocuklarının tahsillerini iyi şartlarla yapabilmeleri ve sair sosyal hizmetlerden yararlanmaları konularında tedbirler almak
• Her adli yılın açılmasından evvel kendi çalışmaları ve mesleki ihtiyaçları hakkında Adalet Bakanlığı’na rapor vermek
• Noterliklere ait evrakın korunması ve saklanması için ortak tedbirler almak
• Birliğin taşınır ve taşınmaz mallar ile paralarını Birlik amaçlarına uygun şekilde yönetmek ve işletmek
• Noterlerle katip ve hizmetliler arasında yapılacak sözleşmeler için tek tip sözleşme örneği hazırlamak
• Noterlik işlemlerinin Noterlik Kanunu’na uygun şekilde yapılmasını sağlamak,
• Noterlerin genel menfaatlerini ve mesleğin ahlak, düzen ve geleneklerini korumak
• Noter odalarını üye sayısı ve faaliyeti göz önünde tutulmak suretiyle noter odalarına Birlikçe verilecek ödenek miktarını ve ödeme şeklini belirlemek
• Kanunlarla verilmiş diğer görevleri yapmak
Noterlerin genel olarak yapacağı işlemleri açıklamak
Noterlik Kanunu’nun 60 ıncı maddesine göre noterlerin genel olarak yapacakları işler şunlardır:• Yapılması kanunla başka bir makam, merci veya şahsa verilmemiş olan her nevi hukuki işlemleri düzenlemek,
• Kanunlarda resmi olarak yapılmaları emredilen ve mercileri belirtilmemiş olan bütün hukuki muameleleri bu kanun hükümlerine göre yapmak,
• Gayrimenkul satış vadi sözleşmesi yapmak,
• Bu kanuna uygun olarak dışarıda yazılıp getirilen kâğıtların üzerindeki imza, mühür veya herhangi bir işareti veya tarihi onaylamak,
• Bu kanun hükümlerine göre yapılan işlemlerin dairede kalan asıl veya örneklerinden veya getirilen kâğıtlardan örnek çıkarıp vermek,
• Belgeleri bir dilden diğer dile veya bir yazıdan başka bir yazıya çevirmek,
• Protesto, ihbarname ve ihtarname göndermek,
• Kanunen tescili gereken işlemleri tescil etmek,
• Bu ve diğer kanunlara verilmiş sair işleri yapmak.
Noterlerin özel olarak yapabileceği işlemleri sıralamak
Noterlik Kanunu’na göre (m.61) noterlerin özel olarak yapacağı işler şunlardır:• Tespit İşleri,
• Emanet İşleri,
• Resmi Vasiyetname Düzenlemek,
• Ölüme Bağlı Tasarruşarla İlgili İşler,
• Tebligat İşleri
Noterin düzenleme veya onaylama yoluyla senet yapma yetkisini açıklamak
Noterlik Kanunu’nun 84 üncü maddesine göre, düzenleme yoluyla senet bir tutanak şeklinde yapılır ve bu tutanak kanundaki hususları kapsar. Söz konusu tutanakta ayrıca, noterin ilgiliyi tanıyıp tanımadığı, tanımıyorsa ilgilinin kişiliği hakkında hangi yoldan kanaat sahibi olduğunu gösterir kayıtların, noterin böyle bir kanaate ulaşamaması ve buna rağmen işlemin yapılmasının istenmesi halinde keyfiyet ve kimliğin tespiti için getirilen ispat vasıtasının da bulunması gerekir (NK.m.85). Düzenlenen tutanak, ilgilinin gerçek isteği hakkındaki beyanı yazıldıktan sonra, okuması için kendisine verilir. İlgili, tutanağı okur, içindekiler isteğine uygunsa, bu husus da yazıldıktan sonra tutanağın altını imzalar (NK.m.86). Noter işlemlerinde onaylama yolu, noterlik dışında düzenlenerek getirilen işlemlerde işlemin altındaki imzanın onaylanmasına ilişkindir. Burada, hukuki işlemlerin altındaki imzanın onaylanması, imzayı atan şahsa ait olduğunun bir şerhle belgelendirilmesi şeklinde yapılır (NK.m.90,I). Onaylanan imzanın noter huzurunda atılmış olması gerekmez. Dışarıda atılmış olmakla birlikte ilgili tarafından kendisine ait olduğu kabul edilen imzaların da onaylanması mümkündür (NK.m.91). Bu tür senetlerde yalnızca onaylanan imza ve tarihin sahteliği sabit oluncaya kadar geçerlidir (NK.m.82, III; MK.m.7). Noter işlemlerinin hükümleri ve hukuki sonuçlarını açıklamak. Noterlik Kanunu hükümlerine göre yapılan bütün işlemler, hangi şekilde yapılmış olduklarına bakılmaksızın resmi sayılırlar (NK.m.82,I). Noterler tarafından düzenleme yoluyla senet şeklinde yapılmış olan hukuki işlemler, sahteliği sabit oluncaya kadar geçerlidirler (NK.m.82,II). Buna karşılık, onaylama yoluyla senet şeklindeki noter işlemlerindeki imza onaylaması, onaylanan imzanın ilgiliye ait olduğunu belgelendirme niteliğinde olup, hukuki işlemin içindekileri kapsamaz. Bu nedenle söz konusu işlemlerde imza ve tarih, sahteliği sabit oluncaya kadar geçerlidir. Bunların dışında kalan diğer şekillerde yapılmış olan noterlik işlemleri ise, aksi sabit oluncaya kadar geçerlidirNoterlerin haklarını açıklamak
Noterlerin haklarını başlıca iki kategoride incelemek mümkündür. Bunlardan ilki Ücret Hakkı’dır. Noterler, Noterlik Kanunu ve Ücret Tarifesindeki esaslara göre, hizmet alana kişilerden ücret almaktadırlar. Noterin gelirlerini sıralamak gerekirse; Ücret Gelirleri, Noter Hissesi Geliri, Ortak Cari Hesap Geliri sıralanabilir. Noterin haklarından ikincisi İzin Hakkı’dır. Noterlik Kanununa göre, noterlik hizmeti altı aydan on yıla kadar (on yıl dâhil) olan noterlerin otuz gün, daha fazla hizmeti olan noterlerin ise kırk gün yıllık izin süreleri vardır. Söz konusu bu sürelere gidiş ve dönüş süreleri de dahildir (NK.m.57,I,c. 12). Noterlerin yıllık izinlerini vermeye yetkili makam ise Adalet Bakanlığı’dır (NK.m.57,I,c.3). Noterlerin bu normal yıllık izinlerinin yanında bir de mazeret izinleri söz konusudur. Noterlik Kanunu’nun 47 nci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince, haklı bir engeli bulunmak şartıyla noterlere, noterliğin bulunduğu yer cumhuriyet savcısı tarafından, gidiş ve dönüş dâhil olmak ve on günü geçmemek üzere, mazeret izni verilebilir. Bir yıl içinde bu şekilde alınan izinler toplamı yirmi günü aştığı takdirde aşan süre yıllık izinden düşülür. İzin hakkının bir yönünü de Hastalık İstirahatı oluşturur. Noterlerden hizmet süreleri beş yıla kadar (beş yıl dâhil) olanlar üç aya kadar hastalık istirahatı kullanabilirler. Hizmet süreleri beş yıldan on yıla kadar (on yıl dâhil) olan noterler altı aya kadar hastalık istirahatı kullanabilirler. Hizmet süreleri on yıldan daha fazla olan noterler ise bir yıla kadar hastalık istirahatı alabilirler (NK.m.59,I/1,2,3).Noterlerin genel nitelikli yükümlülüklerini sıralamak
Noterin genel nitelikli yükümlülükleri şunlardır;• Noterlik görevi ile birleşmeyen ve noterlerin yasaklı olduğu işleri yapmamak,
• Çalışma saatlerine uymak,
• Tatilde iş yapmamak,
• Emredici hükümlere uymak,
• Meslek sırrını saklamak,
• Evrak ve defterlerin gizliliğine uymak,
• Yaş tahdidine uymak.
Noter işlemlerinden yasaklılığın ne anlama geldiğini açıklamak
Noter işlemlerinden yasaklılık noterin bazı işlere katılmasının yasaklanması anlamına gelmektedir. Bunlar Noterlik Kanunu’nun 76 ıncı maddesinde belirtmiştir.• Noterin kendisi bizzat ilgili ise veya bir ilgili onunun vekili olarak hareket ediyorsa,
• Aralarında evlilik birliği kalmamış olsa bile ilgililerden birinin karı veya kocası ise,
• İlgililerden biri ile aralarında sıhrî dahi olsa usul veya füru yahut kan kısımlığından üçüncü sıhrî hısımlıkta ikinci derecede (buy dereceler dahil) civar hısımlığı veyahut da evlat edinme ilişkisi varsa,
• İlgililerden biri noterin katip ve hizmetlisi ise,
• İlgililerden biri aralarında 2, 3 ve 4 üncü bentlerde yazılı kişiler bulunan bir şahsın vekili olarak hareket ediyorsa,
• Noterlik işlemi kendi yararına veya aralarında 2,3 ve 4 üncü bentlerde yazılı kişiler bulunan bir kimse yararına bir tasarrufu kapsıyorsa bu durumlar şahsında tecelli eden noter, tanık, tercüman veya bilirkişi o işleme katılamaz.
Noterin faaliyetinden doğan yükümlülüklerini açıklamak
Noterin faaliyetlerinden doğan yükümlülüklerini şu şekilde sıralamak mümkündür.• Yemin etmek,
• Teminat Yatırmak,
• İmza ve mühür örneklerini göndermek,
• Harç ve vergi toplamak,
• Vergi dairesine bildirimde bulunmak,
• Bölge Çalışma ve Sosyal Sigortalar Kurumuna bildirimde bulunmak,
• SGK’ya tabi olmak.
Noterlerin denetiminin nasıl gerçekleştirildiğini anlatmak
Noterlik Kanunu’nun 121. maddesindeki “Noterlikler, Adalet Bakanlığının ve Türkiye Noterler Birliğinin gözetim ve denetimi altındadır” düzenlemesiyle denetim ve gözetim makamlarını belirlemiştir. Noterlerin Kanunu’nun 122 inci maddesinde ise noterlerin yıllık denetimlerini düzenlenmiştir. Noterlik Kanunu’nun 121 inci maddesi gereğince, noterlikler Adalet Bakanlığının gözetim ve denetimi altındadırlar. Adalet Bakanlığı, bu gözetim ve denetimini adalet müfettişleri ve noterliğin bağlı bulunduğu asliye mahkemesinin cumhuriyet savcılığı eliyle yapar (NK.m.122,IIII). Adalet Bakanlığı’nın cumhuriyet savcıları eliyle yaptığı denetim devamlı olup, yılda en az bir defa yerine getirilmesi gerekir (NK.m.122,I). Bu denetim olağan yıllık denetim olarak kabul edilmektedir. Adalet Bakanlığı’nın adalet müfettişleri eliyle yapacağı denetim ile Türkiye Noterler Birliği’nin denetiminin zamanı ise, denetim mercilerinin takdirine bırakılmıştır. Bu merciler, durumun gereğine göre takdir ve tespit ettikleri zamanlarda noterlikleri denetlerler. (NKY.m.83,I). Bu denetim genellikle olağanüstü hallerde başvurulan bir yoldur. Noterlik Kanunu’nun 121 inci maddesi gereğince, noterlikler aynı zamanda Türkiye Noterler Birliği’nin de gözetim ve denetimi altındadırlar. Türkiye Noterler Birliği gözetim yetkisini ve denetimini Birlik ve noter odalarının başkan veya üyeleri arasından yetkili kılacağı kimseler ya da denetleme kurulu eliyle yerine getirir (NK.m.122,IV). Noterlerin sorumluluğunun kapsamını ifade etmek
Noterlerin sorumlulukları hukuki ve cezai sorumluluk olmak üzere iki şekilde ortaya çıkmaktadır. Hukuki sorumluluk noterlerin işlemlerinden dolayı zarar görenlere karşı zararı tazminini esas alırken, cezai sorumluluk ise noter işlemlerinde karşılaşılan hukuksuzluğu ceza boyutunu da içermesi halinde uygulanacak yaptırım ve yöntemi belirler. Noterlik Kanunu’nun 151 inci maddesinin birinci fıkrası, noterlerin, geçici yetkili noter yardımcılarının, kâtiplerin ve kâtip adaylarının noterlikteki görevleri, Türkiye Noterler Birliği organlarından görev alan noterlerin ise ayrıca bu görevleri sırasında veya görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı, eylemlerinin niteliğine göre Türk Ceza Kanunu’nun Devlet memurlarına ait hükümleri uyarınca cezalandırılmalarını öngörmektedir. Noterlerin hukuki ve cezai sorumlulukları yanında disiplin sorumluluklarına da değinilebilir. Noterlik Kanununda, noterlere disiplin cezası verilmesini gerektiren durumlar genel ifadelerle bu kanunun 125 inci maddesinde belirtilmiştir. Buna göre;• Mesleğin vakar ve onuruna aykırı eylem ve
hareketlerde bulunmak,
• Görevi yapmamak veya kusurlu olarak yapmak,
• Görevin gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunmak disiplin cezaı uygulanmasını gerektiren haller arasında yer alır
| Konu ile Alakalı Benzer Konular | |||||
| Konular | Yazar | Yorumlar | Okunma | Son Yorum | |
| [Final] TİCARET HUKUKU 2015 FİNAL ÇIKMIŞ SORULAR | Editör | 0 | 4,019 |
12.01.2019, Saat:17:20 Son Yorum: Editör |
|
|
[Final] YARGI ÖRGÜTÜ VE TEBLİGAT HUKUKU 2015 FİNAL ÇIKMIŞ SORULAR | Editör | 0 | 3,311 |
12.01.2019, Saat:17:13 Son Yorum: Editör |
|
|
[Final] İCRA İFLAS HUKUKU 2015 FİNAL ÇIKMIS SORULAR | Editör | 0 | 3,501 |
12.01.2019, Saat:17:10 Son Yorum: Editör |
|
|
[Final] CEZA HUKUKU 2015 FİNAL ÇIKMIŞ SORULAR | Editör | 0 | 3,709 |
12.01.2019, Saat:17:05 Son Yorum: Editör |
|
[Final] CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU 2015 FİNAL ÇIKMIŞ SORULARI | Editör | 0 | 2,730 |
12.01.2019, Saat:17:00 Son Yorum: Editör |
Konuyu Okuyanlar:
1 Ziyaretçi